तेहरान, ७ बैशाख । पश्चिमी देशका प्रतिबन्धका बाबजुद इरानको पेट्रोलियम पदार्थको निर्यात ६ गुना बढेको छ । इजरायल माथिको आक्रमणको प्रतिक्रियामा प्रतिबन्धहरू बढाउने विषयमा छलफल चलिरहेको बेला इरानले विगत ६ वर्षदेखि कुनै पनि समयभन्दा बढी तेल निर्यात गरिरहेको तथ्यांक सार्बजनिक भएको हो ।
तेल निर्यातवाट इरानले आफ्नो अर्थतन्त्रलाई वार्षिक ३५ बिलियन अमेरिकन डलर बृद्धि गराउन सफल भएको छ । तेहरानले वर्षको पहिलो तीन महिनामा प्रति दिन औसत १.५६ मिलियन ब्यारेल बेचेको छ, यो लगभग सबै चीनमा निर्यात भएको छ । सन २०१८ को तेस्रो त्रैमासिक पछिको उच्चतम स्तर भएको डाटा कम्पनी भोर्टेक्साले जनाएको छ ।
इरानको कच्चा तेल निर्यात गर्ने सफलताले इजरायलमा मिसाइल र ड्रोन आक्रमण पछि तेहरानमाथि दबाब बढाउन खोज्दा अमेरिका र ईयूले सामना गरिरहेका कठिनाइहरूलाई जोड दिनेछ ।
‘इरानीहरूले प्रतिबन्धको छलछाम गर्ने कलामा बिजय हासिल गरेका छन्,’ अमेरिकाको र्यापिडन इनर्जी ग्रुपका भूराजनीतिक जोखिम सेवाका प्रमुख फर्नान्डो फरेराले भने, ‘यदि बिडेन प्रशासनले वास्तवमै प्रभाव पार्ने हो भने उसको ध्यान चीनमा सार्नु पर्छ ।’ उनका अनुसार चीनले तेल खरिद गरून्जेल अमेरिकन प्रतिबन्धको कुनै अर्थ हुने छैन् ।
वाशिंगटन र ईयूले इस्लामिक गणतन्त्रमा नयाँ प्रतिबन्धहरूको तयारी गरिरहेका छन् । इजरायललाई बदला लिई तेहरानसँगको द्वन्द्व बढाउनबाट रोक्नको लागि उनीहरू प्रतिबन्ध लगाउन खोजेका हुन ।
अमेरिकी ट्रेजरी सेक्रेटरी जेनेट येलेनले यस हप्ता स्वीकार गरेका थिए कि इरानले स्पष्ट रूपमा आफ्नो तेल निर्यात गर्न जारी राखेको छ र तेल व्यापारलाई रोक्नको लागि धेरै गर्न बाँकी रहेको छ । तर विश्लेषकहरू भन्छन् कि वाशिंगटनले २०१८ मा तत्कालीन राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले लागू गरेको अधिकतम दबाबका लागि प्रतिबन्धको शासनलाई कडाईका साथ लागू गर्न अस्वीकार गरेको छ । राष्ट्रपति जो बिडेनको प्रशासनले अमेरिकी चुनावको वर्षमा विश्वव्यापी तेल आपूर्तिमा मुद्रास्फीतिको दबाब पेश गर्न अनिच्छुक भएको उल्लेख गर्दै उ नरम भएको मानिएको छ ।
इरानको राज्य तस्निम समाचार एजेन्सीका अनुसार देशको तेल उद्योगले प्रतिबन्धहरू प्राप्त गर्ने तरिकाहरू फेला पारेको छ । उसले भनेको छ कि जबसम्म इरानी तेलको मुख्य ग्राहक चीन रहनेछ, धेरै हदसम्म पश्चिमी दबाबबाट जोगिन सक्छ ।
